A MIMÌ TOTA
Sono, anzi mi pregio di essere, uno dei tanti amici di Domenico Tota, il “Maestro”. Da poco docente in pensione come lui e suo vicino di casa, ho avuto il privilegio di incontrarlo nella vita e di ammirare la bontà, l’umanità, la semplicità, il sorriso, la curiosità, il grande amore per la nostra città che l’ha accolto sin dai primi anni di vita.
Ricordo con gioia i tanti sabato pomeriggio del 1996 trascorsi a seguire sulla TV locale “ALLEGRAMENTE INSIEME”, una simpatica trasmissione a premi con telefonate da casa e abilmente presentata dal nostro caro Maestro, che proponeva la promozione e la conoscenza della nostra città, oltre che nell’ambito artistico-culturale (chiese, palazzi, monumenti, eventi storici…), anche e soprattutto in quello della civiltà contadina (tradizioni, folklore, proverbi…). Nel corso di quelle trasmissioni Mimì ha recitato egregiamente diverse mie poesie in vernacolo spronandomi a continuare a scriverne tante.
Con una sottile vena di malinconia oggi voglio ricordarlo dedicandogli queste poche righe espresse nella lingua a lui cara: il nostro dialetto.
‘Nu sèmblëcë majèstrë dë vítë!
‘Nu jalandómë,
‘nu vérë majèstrë dë vítë!
Jalandòmmënë accusì andò li trúwë cchjù?
Sò ccúm’e li mòschë bbjànghë.
‘Na vótë ssciútë dâ scólë,
‘a pënzjónë accúmë cë l’ha jjëdútë?
Pò parè cchiuttòstë crëjúsë,
ma ‘a pënzjónë cë l’ha jjëdútë
fatëjànnë alluménë décë vótë dë cchjù,
sèmbë fujènnë pë da qqua, pë da llà.
Sscévë da ‘na scólë pë ttrascì jìnd’a ‘n’àvëtë,
pë ffà canòssc’ê waggljungìllë lu pajésë nòstrë
tàndë chèr’a jjìssë,
e ssènza pëgghjàrëcë pajètë
mànghë, ched’è, ‘nu cafè.
A ògne mmanëfestazjónë,
a ògne rrëjunjóna culturèla mbortàndë
truwèv’a jjìssë,
sèmbë pròndë chë la machënètta fotogràfëchë,
‘a cumbàgna sójë cchjù cchèrë,
dópë ca ha ppèrzë quèlla cchjù mbortàndë.
Quàndë n’ha ffàttë pë lu pajésë nòstrë!
Quànda candètë lu Vënardì Ssàndë,
sópë Sa nGiuwànnë avvunít’a li waggljungìllë,
a l’ingòndrë dë Ggesù e Mmaríjë.
E cchi cë li scòrdë cchjù,
dë lu córë dë Sànda Cecìljë,
quìlli fàccë d’armuníjë?
Accúmë Ggèsë Crìstë l’ha scupèrtë,
allassacrésë, dë bbòttë, cë l’ha ngrambètë,
a nnu’ cë l’ha ssciuppètë
pë ppurtaracìllë drìttë drìttë ngélë,
sènza passà mànghë pë lu Prëjatòrjë
lassànn’accusì vèdëvë Sanzëvírë
e ttra li làgrëmë fìgghj’e pparèndë,
cumbàgn’e ttùttë li pajësènë.
Accúmë Mimì ha mmìssë pédë ngélë,
Ggèsë Crìstë cë l’ha ssùbbëtë pprësëndètë
prím’a lu Pèdrë sójë
e ppu a Mmaríjë, ‘a Màmma chèra sójë.
Câ presènzë dë Mimì
li cungërtínë, nzìmmër’a l’àngël’e a ttùttë li Sàndë,
mo sò ttùttë ‘n’àta cósë!
Stà a nnu’ mo cumburtàrëcë bbónë,
– bbàst’a ccupjà a jjìssë –
putè jì ccusì mBaravísë
e ddëlëzjàrëcë angór’ e pë ssèmbë
chë qquìllu bbèllë córë sójë.
